بررسی اثرات فلز روی (Zn) بر برخی شاخص‌های خونی ماهی فیتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix)

هدف از این تحقیق بررسی اثرات سمی فلز روی بر شاخص‌های خونی ماهی فیتوفاگ می‌باشد. پس از سازگارسازی نمونه‌های ماهی، تعداد 135عدد ماهی فیتوفاگ پرورشی با طول متوسط 1±13سانتی متر و وزن متوسط 10±50 گرم در گروه شاهد و تیمارهای 5 و 10 میلی گرم در لیتر نیترات روی Zn(NO3)2، در 9 دستگاه آکواریوم هر یک به ظرفیت 90 لیتر قرار داده شدند. نمونه‌برداری خون از سیاهرگ دمی، 3 عدد ماهی از هر آکواریوم (هر تیمار با 3 تکرار)، به صورت کاملا تصادفی هر 12 ساعت یکبار تا 96 ساعت صورت گرفت. نتایج نشان داد که درصد هماتوکریت Hematocrit ( (HTCاز 4/3±3/24 درصد در تیمار شاهد به طور معنی داری به 4/4±3/38 درصد در24 ساعت در غلظت 10 میلی گرم در لیتر افزایش یافت(05/0>P). و حداکثر میزان آن در غلظت 5 میلی گرم در لیتر در 96 ساعت برابر با 3/2± 3/43 درصد بود که نسبت به شاهد افزایش معنی داری نشان داد(05/0>P). حجم متوسط سلولی   (MCV) Mean  cell volium از 3/5±1/108 فمتولیتر در تیمار شاهد افزایش معنی داری به 1±1/444 فمتولیتر در تیمار 96 ساعت در غلظت 10 میلی گرم در لیتر نشان داد(05/0>P). و حداکثر میزان آن در غلظت 5 میلی گرم در لیتر در 96 ساعت به 4/157±5/33 فمتولیتر رسید. میانگین هموگلوبین یاخته قرمزMedial cell hemoglobin MCH)) از( 6/20±6/302 گرم در دسی لیتر) در تیمار شاهد به (30±9/858 گرم در دسی لیتر) در تیمار 96 ساعت در غلظت 10 میلی گرم در لیتر افزایش یافت(05/0>P). و در 96 ساعت در غلظت 5 میلی گرم در لیتر برابر با (5/195±4/608 گرم در دسی لیتر) مشاهده شد که اختلاف معنی داری با شاهد و دوز 10 میلی گرم در لیتر نشان نداد(05/0P>). تعداد گلبولهای سفید( WBC)White blood cell ابتدا کاهش و در 96 ساعت بطور معنی داری افزایش یافت(05/0>P). بطوریکه حداقل میزان آن در تیمار 5 میلی گرم در لیتر در 72 ساعت برابر با (1258±4000 عدد در هر میلی متر مکعب خون) و حداکثر میزان آن برابر (4500±65500 عدد در هر میلی متر مکعب خون) در تیمار با غلظت 5 میلی گرم در لیتر در زمان 96 ساعت بود. تعداد گلبولهای قرمز Red blood cell  (RBC)از (1/2169741 ± 2236667 عدد در هر میلی متر مکعب خون) درتیمار شاهد، به (5/28867±700000 عدد در هر میلی متر مکعب خون) در 96 ساعت در غلظت 10 میلی گرم در لیتر کاهش یافتند (05/0>P). بطوریکه در 12 ساعت در تیمار 5 میلی گرم در لیتر برابر با  (7/55075 ±1540000 عدد در هر میلی متر مکعب خون)،که با شاهد و غلظت 10 میلی گرم در لیتر اختلاف معنی داری مشاهده نشد(05/0P>). با توجه به نتایج بدست آمده پارامترهای خونی فاکتورهای حساس در پایش سمیت روی و استرس ناشی از آن خصوصأ در غلظتهای حاد(کشنده) می‌باشد.